Rodno odgovorne lokalne samouprave_Konferencija Saveza opština i gradova Republike Srpske i Federacije BiH

Lokalna samouprava može dati značajan doprinos u prevenciji nasilja u porodici i nasilja nad ženama, Konferencija, Jahorina, 6.11.2024.god
 

Iako je lokalni nivo vlasti prepoznat zakonodavnim i strateškim okvirima u oblasti rodne ravnopravnosti, kao i u oblasti prevencije i reagovanja na nasilje u porodici, zaposleni u lokalnim samoupravama dijele mišljenje da uvijek ima prostora za napredak i bolji odgovor na ovaj gorući društveni problem. Mreže za rodnu ravnopravnost Saveza opština i gradova iz BiH imenovale su oblast prevencije nasilja kao prioritet u svom radu, a predstavnici opština i gradova imali su priliku da čuju primjere iz zajednica iz različitih djelova BiH, kroz javnu konferenciju – od rada na lokalnom samousavršavanju na promjeni percepcije javnosti o ulozi žene u društvu, saradnje sa školama, do veoma konkretnih izdvajanja za socijalno stanovanje ili sufinansiranja vrtića za porodice koje su preživjele nasilja.

Među njima je i Opština Višegrad, koja je usvojila Plan saradnje multisektorskog tima opštine i lokalnih medija u cilju odgovornog izvještavanja o nasilju nad ženama i nasilju u porodici. Jelena Savović Todorović iz Opštine navodi da žele da budu partneri sa novinarima i pruže im podršku kako bi na ispravan način pisali o nasilju i žrtvama.

„Cilj donošenja ovog dokumenta je da se novinarskim izvještavanjem pokuša da skrene pažnja na ovaj veliki društveni problem, prije svega, da se skrene pažnja da je to društveni problem, a ne problem jednog pojedinca u jednoj ćeliji. odnosno porodica“, navela je ona.

Opština Tešanj je u proteklom periodu intenzivno radila na novom lokalnom rodnom akcionom planu, a jedna od prioritetnih aktivnosti je nastavak rada na prevenciji i odgovoru na nasilje. Prema riječima Hasana Plančića iz Opštine Tešanj, stopa prijava nasilja u porodici i nasilja nad ženama u ovoj opštini je u blagom padu.

 „Generalno, napravili smo veliki pomak i za dvije godine broj nasilja u porodici stagnira ili je u blagom padu. Možda to nije rezultat našeg rada, ali svakako ima veliki uticaj“, kaže Plančić.

Grad Tuzla je svoj prvi Gender akcioni plan potpisao 2013. godine i od tada, zajedno sa nevladinim organizacijama, godinama rade na svim pitanjima prevencije nasilja i zaštite žrtava. Krenuli su iz „svog dvorišta”, pa su rodnu ravnopravnost sredili prvo u opštinskim službama.

 „Na rukovodećim pozicijama ima 13 žena, što mnogo znači za društvo kao što je BiH, da su žene na pozicijama na kojima mogu da odlučuju i to je jako, jako važno. „Finansiramo brojne projekte koji se tiču rodne ravnopravnosti, prevencije nasilja nad ženama i ekonomskog osnaživanja žena“, kaže Asja Redžić.

 

Savezi opština i gradova oba entiteta su sredinom godine formirali Mreže za rodnu ravnopravnost, koje predstavljaju neformalno konsultativno i savjetodavno tijelo Saveza opština i gradova  u Bosni i Hercegovini.

Cilj Mreže je razmjena i praktična primjena znanja, iskustava i dobre prakse u radu službenika lokalne samouprave koji učestvuju u sprovođenju rodne ravnopravnosti u svojim lokalnim zajednicama i komunikacija sa nadležnim institucijama, nevladinim organizacijama i drugim razvojem. akteri koji deluju na lokalnom nivou.

Vinka Berjan, predsjednica Mreže za rodnu ravnopravnost Saveza opština i gradova Republike Srpske, kaže da su prvi zadaci obje mreže sagledavanje situacije na terenu, te mehanizama za sprečavanje nasilja u porodici.

 „Pokušali smo da problem nasilja u porodici stavimo u lokalnu zajednicu, jer se nasilje dešava u lokalnoj zajednici, da vidimo koje alate i mehanizme možemo koristiti da sprečimo nasilje u porodici u lokalnoj zajednici“, objašnjava Berjan.

Nina Mujkanović, predsjednica Mreže za rodnu ravnopravnost SOG FBiH, ukazala je na potrebu praćenja implementacije relevantnih dokumenata.

„Naravno da su jedinice lokalne samouprave potpisale određene strategije i protokole u ​​prevenciji nasilja u porodici i nasilja nad ženama, ali treba da se zalažemo da to ne ostane samo prazno slovo na papiru, već da zajedno lokalna samouprava - Vladina jedinica, Vlada i međunarodne organizacije, kao i organizacije civilnog društva imaju aktivnu ulogu kako bi podstakle žene koje imaju problema u porodici da se prijave“, kaže Mujkanović.

Nakon ratifikacije Istanbulske konvencije 2019. godine, za razliku od Vlade Federacije Bosne i Hercegovine, Vlada Republike Srpske je izmijenila Krivični zakon i nasilje u porodici klasifikovala kao krivično djelo. Selma Čabrić, ministar porodice, omladine i sporta RS, objašnjava zašto su to uradili:

„Zato što smo smatrali da je prekršaj preblaga kazna za počinioca. Ovim smo nasilniku dali do znanja da ne može proći nekažnjeno, a sa druge strane dali smo podršku žrtvi da prijavi nasilje i da se to nasilje vidi i prepozna. "

Prema podacima nevladinih organizacija, 48% žena u Bosni i Hercegovini je pretrpjelo seksualno i rodno zasnovano nasilje. Od toga, 84% slučajeva nasilja u porodici i intimnim odnosima nikada nije prijavljeno, dok oko 70% istraga, slučajeva prijavljenih nadležnim tužilaštvima, biće obustavljeni.
Cilj konferencije je da ponudi primere različitih praktičnih modaliteta djelovanja lokalnih samouprava u oblasti prevencije i koordinacije odgovora na nasilje nad ženama. Tematski fokus ove konferencije predložile su članice Mreže za rodnu ravnopravnost oba saveza.
Ova aktivnost se provodi u okviru Projekta „Jačanje saveza opština i gradova u Bosni i Hercegovini“ koji implementira Savez opština i gradova Republike Srpske i Savez opština i gradova Federacije Bosne i Hercegovine u saradnji sa Asocijacijom lokalnih vlasti i regija Švedske (SALAR), uz podršku vlada Švedske i Švajcarske.